فلوراید چیست + فواید و عوارض فلوراید دندان

فلوراید دندان

در این مقاله ابتدا به سوال فلوراید چیست، پاسخ می دهیم. سپس نحوه تاثیر فلوراید بر دندان را برررسی میکنیم. قطعا شما هم میخواهید بدانید که فلوراید در چه چیزهایی یافت می شود، مقدار مصرف آن در چه سنی بیشترین تاثیر را دارد و عوارض احتمالی آن چیست. تمامی سوالات شما را در این مقاله به زبان ساده پاسخ می هیم.

فلوراید چیست؟

فلوراید عنصری است که به طور طبیعی در آب، خاک و هوا یافت می‌شود. زمانی‌که فلوراید به صورت خوراکی به میزان مناسب مصرف شود دندان را مقاوم کرده و در کنترل و پیشگیری از پوسیدگی دندان نوجوانان و کودکان موثر خواهد بود. فلوراید یک عامل شناخته شده در مقابله با پوسیدگی دندان است. پوسیدگی دندان هنگامی رخ می‌دهد، باکتری‌های تولیدکننده اسید مینای سخت محافظت‌کننده دندان‌ها را حل می‌کنند. فلوراید به تقویت مینای دندان کمک می‌کند و همچنین می‌تواند به ترمیم آسیب‌هایی که قبلا رخ داده است، نیز کمک کند.

خمیر دندان فلوراید چیست؟

در کل خمیر دندانها برای حذف پلاک و جرم از روی دندان ها کاربرد دارند. با اضافه کردن ماده فلوراید به خمیردندان، یک لایه محافظتی در برابر پوسیدگی روی دندان ایجاد می شود و مینای دندان تقویت می شود. توجه کنید که هر از گاهی از خمیردندان فلوراید استفاده کنید و در مابقی موارد با خمیردندانهای معمولی مسواک بزنید.

تاثیر فلوراید بر دندان ها چیست؟

در ادامه بحث فلوراید چیست، می توان گفت که فلوراید در طبیعت بصورت یون فلوراید باقی نمانده و بصورت فلورین یافت می شود. مطالعات نشان داده است که خواص ضد پوسیدگی فلوراید و تاثیر فلوراید بر دندان به روشهای مختلفی اعمال می گردد:

• باعث استحکام ساختمان دندان می‌شود.
• ضایعات پوسیدگی اولیه بدون تشکیل حفره را دوباره معدنی و محکم می‌کند.
• فعالیت ضد میکروبی دارد.
• افزایش مقاومت نسج دندان در مقابل پوسیدگی
• کاهش پتانسیل پوسیدگی پلاک دندان
• یکی دیگر از فواید فلوراید اثر آن بر روی ریشه دندان بزرگسالان است. بسیاری از مردم در سنین بالا دچار تحلیل لثه می‌شوند و سطح ریشه دندان آنها در دهان نمایان شده و در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار می‌گیرند.

فلوراید در چه چیزهایی وجود دارد؟

حالا که پاسخ فلوراید چیست را دریافت کردید، به شما می گوییم که فلوراید در چه چیزهایی وجود دارد. فلوراید از دو روش مختلف سیستمیک یا موضعی می‌تواند در اختیار دندان قرار گیرد که در ادامه به آن اشاره می کنیم.

جهت انجام ارتودنسی ثابت و درخواست مشاوره با مطب دکتر شیبانی نیا تماس بگیرید.

1. فلوراید سیستمیک

• آب آشامیدنی

گرچه فلوراید در آب‌ آشامیدنی شهری یافت می‌شود یا به آن اضافه می‌شود. اگر فلوراید در آب آشامیدنی شهر به میزان مناسب موجود باشد، پوسیدگی‌های دندانی را تا حدود 60 درصد کاهش می‌دهد.

• مصرف مواد غذایی حاوی فلوراید

در مواد غذایی مصرفی، مقادیری فلوراید وجود دارد که بر حسب انواع آنها، مقدار فلوراید مصرفی نیز متفاوت است.

1. غذاهای دریایی مانند ماهی و میگو به نسبت سایر غذاها فلوراید بیشتری دارند.
2. غذاهایی مانند تخم مرغ، قلوه، انواع قارچ خوراکی
3. چای نسبت به آب آشامیدنی فلوراید بیشتری دارد.
4. برخی میوه ها شامل: سیب درختی، موز، انجیر
5. در بعضی ترکیبات دارویی نیز فلوراید یافت می‌شود.

2. فلوراید موضعی و تاثیر فلوراید بر دندان

• قطره، قرص‌ و شربت‌ های حاوی فلوراید

در برخی مناطق فلوراید را به آب اضافه نمی‌کنند. اگر در چنین منطقه‌ای زندگی می‌کنید، دندانپزشک‌تان ممکن است یک مکمل فلوراید را به شکل قطره، قرص یا ویتامین برای شما تجویز کند.

• استفاده از دهان شویه، خمیر دندان، و ژل های حاوی فلوراید
• آدامس حاوی فلوراید
• ژل‌های موضعی که توسط دندان پزشک بر روی دندان‌ها گذاشته می‌شود.

هر دو روش کاربرد فلوراید یعنی سیستمیک (فلوراید موجود در مواد غذایی و آب آشامیدنی) و موضعی (فلورایدی که بر روی دندانها گذاشته می‌شود) در مقاوم کردن دندان‌ها و پیشگیری از پوسیدگی موثر شناخته شده اند. بطور کلی مقدار فلورایدی که به بدن می‌رسد بستگی به این دارد که در چه منطقه‌ای زندگی می‌کنیم و چه نوع آب و غذایی مصرف می‌نمائیم.

مقدار مصرف قرص فلوراید در کودکان و بزرگسالان

• در هر کشوری متناسب با شرایط آن جدولهایی برای مصرف قرص فلوراید تنظیم کرده اند. مثلا در بعضی از کشورها مثل هلند و آمریکا اگر لازم باشد از بدو تولد فلوراید تجویز می کنند. در کشورهای دیگر مثل فنلاند و نروژ تجویز فلوراید خوراکی از ۶ ماهگی است. در بعضی از کشورها مثل سوئد و کانادا از ۱۸ ماهگی است. در ارتباط با مدت مصرف و دریافت آن در تعدادی از کشورها تا ۱۲ سالگی ادامه می دهند و در برخی دیگر تا۱۶ سالگی و … آنچه مهم است هماهنگ کردن مقدار فلوراید تجویز شده (خوراکی) و مقدار فلوئور آب آشامیدنی است.
• ذکر این نکته لازم است که اخیرا به علت وجود مقادیری فلوراید در هوا، غذا و نوشابه ها اندازه یا مقدار خوراکی آن را کم کرده اند.
• مصرف قرص فلوراید بستگی به عوامل متعددی همچون سن، بهداشت دهان، میزان پوسیدگیهای موجود در دهان و مقدار فلوراید دریافتی کودک در رژیم غذایی دارد و می بایست تحت نظر دندانپزشک و یا پزشک متخصص کودکان باشد. چون تجویز بیش از اندازه موجب بدرنگی و یا ایجاد نقاط رنگی در دندانها می شود.
• قرص فلوراید برای بزرگسالان تجویز نمی شود.
• حتی در مورد کودکانی که در موقع مسواک زدن دندانها نمی توانند خمیردندان را از دهان به بیرون بریزند و مقادیری از آن را می خورند هشدار داده اند که از خمیردندانهای بدون فلوراید استفاده کنند. زیرا در موقع مصرف مخصوصا در کودکان به هیچ وجه نباید بلعیده شود و می بایست فقط در مدت تعیین شده با دندانها تماس پیدا نماید و سپس به بیرون از دهان ریخته شود.

انجام ارتودنسی نامرئی به صورت تخصصی و ارائه مشاوره در مطب احمد دکتر شیبانی نیا

تاثیر فلوراید بر دندان در سطوح مختلف دندانی

تاثیر فلوراید در پیشگیری از پوسیدگی دندان در تمام سطوح دندانها یکسان نیست. بیشترین اثر آن در سطوح صاف گونه ای و زبانی در نزدیکی طوق دندانهاست (86%) و بعد در سطوح جانبی دندانها (73%) و کمتر از همه در سطح جونده و شیارهای روی دندان است (37%)

تحمل جذب فلوراید در سنین مختلف

بطور کلی نوزادان و کودکان تحمل بیشتری در جذب فلوراید دارند و علت آن رشد سریع و توسعه استخوان بندی آنهاست.

سن مناسب تاثیرگذاری فلوراید

فلوراید در ۳ مرحله از رشد و تکامل دندان می تواند موثر باشد:

مرحله اول – در زمان فورمیشن (تکامل): برای دندانهای شیری از ۴ ماهگی زندگی جنینی تا اواخر سال اول زندگی و برای دندانهای دائمی از ۱۸ ماهگی تا ۷-۸ سالگی می باشد.

مرحله دوم – قبل از رویش دندانها: زمانیکه دندان به جذب یون فلوئور از بافتهای داخلی ادامه داده باعث بوجود آمدن پوششی بر روی مینا می گردد.

مرحله سوم – بعد از رویش دندانها: زمانیکه رشد و تکامل دندان در میان بزاق صورت می گیرد ( زمانی که شیوع پوسیدگی بسیار زیاد است)

فواید فلوراید چیست؟

• فلوراید با جبران کمبود کلسیم در بدن، به درمان پوکی استخوان و تقویت استخوانها کمک می کند.
• افرادی که بریس های ارتودنسی دارند، با استفاده از خمیردندان و دهانشویه حاوی فلوراید، می توانند از تجمع باکتری در اطراف بریس ها جلوگیری کنند.
• در کودکان به رشد دندانهای دائمی کمک می کند.
• مانع از فعالیت میکروب ها در دهان می شود و آنها را از بین می برد.

مطالعه بیشتر: ارتودنسی فانکشنال

عوارض فلوراید چیست؟

استفاده از میزان بالای فلوراید، مشابه هر داروی دیگر عوارضی را در پی خواهد داشت:

• علائم مسمومیت حاد با فلوراید، تهوع، استفراغ و درد شکم می باشد.
• تغییر رنگ دندان یا فلوروزیس دندانی: عبارت است از جذب مقادیر اضافی فلوراید در طی یک دوره طولانی زمان تکامل دندانها و عامل اصلی آن مصرف آب آشامیدنی حاوی مقادیر بالای فلورایددر نوزادان و کودکان طی ۶ سال اول زندگی است. در خفیف ترین شکل فلوروزیس خال یا لکه های کوچک سفید مات روی مینای دندانها است و با شدت گرفتن آن لکه ها قهوه ای شده و به تدریج فرورفتگی ایجاد می شود.
• آلرژی: برخی افراد ممکن است با مصرف فلوراید، دچار آلرژی و تحریک پوست شوند. البته این مورد نادر است.

درمان پوسیدگی دندان با فلوراید

یکی از روش ها برای پیشگیری از پوسیدگی دندانها و یا توقف پوسیدگی، استفاده از فلوراید به صورت موضعی است. درمان پوسیدگی دندان با فلوراید، توسط دندانپزشک در مطب، برای کودکان و بزرگسالان قابل انجام است. این درمان می بایست به صورت دوره ای انجام شود و معمولا برای کودکان از زمان رویش دندانهای شیری آغاز می شود و بنا به تشخیص دندانپزشک هر 3 ماه تا یکسال تکرار می شود.

فلوراید تراپی چیست؟

فلوراید تراپی با هدف پیشگیری از پوسیدگی دندانها و افزایش مقاومت دندانها در برابر پوسیدگی، توسط دندانپزشک انجام می شود. جهت انجام فلوراید تراپی، ابتدا دندانپزشک سطح دندانها را با برس و خمیر مخصوص کاملا شستشو می دهد و سپس ژل یا وارنیش فلوراید را روی دندانها می زند. بیمار چند دقیقه صبر می مند و آب دهان را چندبار بدون شستشو با آب، خالی می کند. تا نیم ساعت پس از انجام فلوراید تراپی نباید چیزی خورد یا آشامید.

پاسخ به سوالات رایج در مورد فلوراید

• آیا فلوراید تراپی فقط برای کودکان انجام می شود؟

بر خلاف تصور عموم، فلوراید تراپی فقط برای کودکان نیست و برای بزرگسالان هم انجام می شود و موثر است.

سعی کردیم که در این مقاله به سوال فلوراید چیست و فلوراید در چه چیزهایی وجود دارد، پاسخ کامل دهیم و فواید و عوارض فلوراید را بیان کردیم. متشکریم که تا پایان این مقاله از وبسایت دکتر احمد شیبانی نیا، متخصص ارتودنسی در تهران ، با ما همراه بودید.