پاتولوژی دهان و فک و صورت چیست؟

آسیب شناسی یا پاتولوژی دهان و فک و صورت چیست؟

پاتولوژی یا آسیب شناسی دهان و فک و صورت یکی از رشته‌های تخصصی دندان‌پزشکی است که به بررسی و تشخیص ماهیت بیماریهای مربوطه مانند ضایعات انتوژنیک، پوست دهلیزی، غدد بزاقی، رشد و نموی، استخوانی و… می‌پردازد. در واقع به معنای دقیق‌تر می‌توان گفت پاتولوژی دهان، فک و صورت علمی است که بیماری‌ها را به طور ریشه‌ای بررسی می‌کند و به دلایل زمینه‌ای ایجاد بیماری‌ها، اثرات بیماری‌ها و مواردی که باعث ایجاد علائم بیماری‌های مربوطه می‌شود، با استفاده از روش‌ها و تکنیک‌های مولکولی، میکروب شناسی و ایمنی شناسی می‌پردازد.

پاتولوژیست کیست؟

پاتولوژیست کسی است که تاثیر بیماری‌ها و آسیب‌ها را در سطح بافتی، سلولی و مولکولی بررسی می‌کند و با مطالعات علمی و آزمایش‌های تخصصی بیماری‌های مختلف را به صورت ریشه‌ای تشخیص می‌دهد. پاتولوژیست‌ها با تشخیص و شناسایی تغییرات ماکروسکوپیک، تغییرات میکروسکوپیک و تغییرات مایعات بدن به سلامت شما کمک می‌کنند.

** توجه داشته باشید که منظور از تغییرات ماکروسکوپیک، تغییراتی است که بدون استفاده از میکروسکوپ قابل تشخیص‌ هستند و منظور از تغییرات میکروسکوپیک تغییراتی است که با استفاده از میکروسکوپ تشخیص داده می‌شوند.

** تغییرات مایعات بدن نیز شامل تغییرات در خون و ادرار می‌شود.

از فعالیت‌های یک پاتولوژیست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تهیه نمونه‌های بافتی با استفاده از تکنیک‌های تخصصی و تشخیص میکروسکوپی
• تشخیص و شناخت انواع بیماری‌های سیستمیک
• شناخت ریشه و ماهیت تغییرات بالینی
• بررسی چگونگی به وجود آمدن تغییرات ضایعات و اختلالات میکروسکوپی و ارتباط آ‌ن‌ها با نشانه‌های بالینی
• ارائه آموزش در زمینه‌ای که فعالیت می‌کند
• و…

پاتولوژیست دهان و دندان نیز با بررسی بیماری‌های مربوط به دهان، فک و صورت، علت بروز آن و فرآیند پیشرفت و چگونگی آن را تشخیص می‌دهد.

انجام ارتودنسی ثابت در مطب دکتر شیبانی نیا، فلوشیپ فوق تخصصی ارتودنسی- جراحی

بیماری های شایع در حوزه علم پاتولوژی دهان، فک و صورت

این بیماری‌های شایع شامل دو نوع مادرزادی و اکتسابی می‌شوند. پاتولوژیست برای تشخیص این بیماری‌ها معمولا علاوه بر مشاهده، با نمونه گیری از انواع ویروس‌ها، قارچ‌ها و باکتری‌های موجود در دهان به بررسی انواع اختلالات و زخم‌های موجود در دهان می‌پردازد. بسیاری از این بیماری‌ها در قسمت داخلی و ورودی دهان، فک و کام ظاهر می‌شوند و نوع اکتسابی آن معمولا به علت رعایت نکردن بهداشت ایجاد می‌شود.

بیماری های اکتسابی

شایع ترین بیماری‌های اکتسابی دهان، فک و صورت شامل بیماری های عفونی مانند عفونت‌های باکتریایی، ویروسی و قارچی می‌باشد.

عفونت‌های باکتریایی بیماری‌هایی مانند تب مخملک، پلاک و… را ایجاد می‌کند.

عفونت‌های ویروسی بیماری‌هایی مانند تبخال، اوریون و… را ایجاد می‌کنند.

عفونت‌های قارچی نیز بیماری‌هایی مانند برفک دهان را ایجاد می‌کند.

از دیگر بیماری‌های شایع، می‌توان به انواع سرطان دهان، آفت‌ها، سندروم‌ها  و… اشاره کرد.

• تب مخملک

تب مخملک نوعی بیماری مسری است که عامل آن گونه‌ای از باکتری استرپتوکوک می‌باشد و کودکان سه تا هفت سال به آن مبتلا می‌شوند. این بیماری معمولا در فصل‌های سرد با علائمی مانند تب و لرز، ملتهب شدن گلو، ایجاد لایه‌ای سفید رنگ و یا زرد و در نهایت قرمز بر روی زبان کودک و سپس بروز ضایعات پوستی خود را نشان می‌دهد.

انجام ارتودنسی متحرک در مطب دکتر شیبانی نیا، فلوشیپ فوق تخصصی ارتودنسی- جراحی

• اوریون

اوریون یک بیماری ویروسی مسری است که در اثر عفونت در غدد بزاقی بناگوشی ایجاد می‌شود. این بیماری باعث متورم شدن قسمت بناگوش و لوزه‌ها، گوش درد و… می‌شود. بیماری اوریون که معمولا در کودکان 5 تا 10 سال بروز می‌کند، امروزه با تزریق واکسن و درمان‌هایی مخصوص کنترل می‌شود.

• برفک دهان

برفک دهان یا کاندیدیازیس دهانی یک بیماری قارچی است که به دلیل نقص در سیستم ایمنی فرد ایجاد می‌شود. علائم این بیماری با بروز لکه‌های سفید  روی زبان، لوزه‌، لب، لثه و…دیده می‌شود. این لکه‌ها معمولا دارای درد و سوزش هستند. این بیماری برای کسانی که بیمارهایی مانند اچ‌ آی وی ، سرطان خون، دیابت‌ کنترل نشده و… دارند، می‌توان مشکل‌ساز شود.

• آفت دهان

آفت دهان یک بیماری است که معمولا با ایجاد زخم‌هایی در قسمت داخلی لب و دهان و روی زبان خود را نشان می‌دهد. آفت بیشتر در افراد جوان و میانسال دیده می‌شود و معمولا افرادی که آلرژی دارند بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند. آفت‌ها معمولا کمی درد و سوزش همراه هستند و طی دو هفته از بین می‌روند.

• بیماری‌های مادرزادی

بیماری‌های شایع مادرزادی مربوط به پاتولوژی دهان و فک و صورت عبارتند از: شکاف لب و کام، سندروم عقاب، مال اکلوژن، زبان بزرگ، گره زبانی و… .

• شکاف لب و کام

در این بیماری مادرزادی بافت دهان و صورت طی دوران جنینی به درستی به هم جوش نمی‌خورند  و باعث نقص در صورت می‌شوند از این‌رو ظاهر فرد را ناخوشایند نشان می‌دهد. شکاف لب معمولا با ایجاد شکاف در لب و در نهایت بسته نشدن آن، خود را نشان می‌دهد. شکاف کام نیز در سقف دهان ایجاد می‌شود و معمولا تاثیر زیادی در ظاهر ندارد. این بیماری با جراحی قابل درمان است و معمولا توصیه می‌شود درمان را در دوران نوزادی انجام برای نتیجه‌گیری بهتر، انجام دهید.

• مال اکلوژن

مال اکلوژن نوعی اختلال مادرزادی است که در آن دندان‌ها هماهنگ و تراز نیستند. به عبارتی می‌توان گفت در این بیماری دندان‌ها دارای شلوغی و روی هم رفتگی، انحراف، فاصله، چرخش و… می‌باشند و در نهایت ممکن است فک‌ها به درستی روی هم قرار نگیرند. این اختلال معمولا با کشیدن دندان‌ها برای رفع شلوغی، انجام عمل جراحی فک، تغییر شکل دندان‌ها و… اصلاح می‌شود.

• زبان بزرگ

اختلال زبان بزرگ یا ماکروگلوزیا به بزرگ بودن اندازه زبان نسبت به حفره دهان گفته می‌شود. این بیماری باعث اختلال در جویدن، تنفس، صحبت کردن و… می‌شود. درمان این بیماری اگر در اثر اختلالات تیروئید باشد، معمولا با مصرف دارو برای تنظیم تیروئید ، صورت می‌گیرد . در موارد شدید با عمل جراحی درمان انجام می‌شود.

سعی کردیم که به سوالات پیرامون پاتولوژی دهان و فک و صورت به صورت کامل پاسخ دهیم. متشکریم که تا پایان این مقاله از وبسایت دکتر احمد شیبانی نیا، بهترین متخصص ارتودنسی در تهران ، با ما همراه بودید.