مقدمه
ایمپلنت دندان یکی از بهترین روشهای جایگزینی دندانهای از دست رفته است و نقش کلیدی در بازگرداندن عملکرد طبیعی دهان و دندان دارد. در این روش، یکی از اجزای اصلی که برای نگهداری تاج دندان مصنوعی استفاده میشود، فیکسچر ایمپلنت است. این قطعه نقش ریشه دندان را ایفا میکند و در داخل استخوان فک قرار میگیرد. در این مقاله به بررسی کامل فیکسچر ایمپلنت، کاربردها، مزایا و نحوه مراقبت از آن میپردازیم.
فیکسچر ایمپلنت دندان چیست؟
فیکسچر (Fixture) ایمپلنت، همان پایهای است که در داخل استخوان فک قرار داده میشود و به عنوان ریشه دندان مصنوعی عمل میکند. این قطعه معمولاً از جنس تیتانیومیا آلیاژهای سازگار با بدن ساخته میشود و به دلیل ویژگیهای زیستی آن، به خوبی با استخوان فک ادغام میشود.
انواع فیکسچر ایمپلنت دندان
فیکسچر ایمپلنت دندان به عنوان پایهای برای پروتز دندانی عمل میکند و انواع مختلفی دارد. در زیر به برخی از انواع فیکسچرهای ایمپلنت دندان اشاره میشود:
ایمپلنتهای تک مرحلهای:
این نوع ایمپلنتها در یک مرحله کاشته میشوند و به طور مستقیم در استخوان فک قرار میگیرند. این ایمپلنتها معمولاً برای بیمارانی که نیاز به درمان سریع دارند، مناسب هستند.
ایمپلنتهای دو مرحلهای:
این نوع ایمپلنتها در دو مرحله نصب میشوند. در مرحله اول، فیکسچر در استخوان فک قرار میگیرد و سپس پس از دوران یک دوره بهبودی، مرحله دوم انجام میشود که در آن قطعات پروتزی روی فیکسچر نصب میشود.
ایمپلنتهای کوتاه:
این ایمپلنتها به دلیل طول کوتاهشان برای بیمارانی که دارای استخوان فک کافی نیستند، مناسب هستند.
ایمپلنتهای بارگذاری فوری:
این ایمپلنتها به گونهای طراحی شدهاند که بلافاصله پس از کاشت، میتوان پروتز را روی آنها نصب کرد. این نوع ایمپلنتها برای بیمارانی که نمیخواهند مدتی بدون دندان باقی بمانند، ایدهآل هستند.
ایمپلنتهای زاویهدار:
این ایمپلنتها با زاویه خاصی کاشته میشوند و برای مواقعی که فضای کافی برای کاشت ایمپلنت مستقیم وجود ندارد، کاربرد دارند.
ایمپلنتهای پیچی:
این نوع ایمپلنتها به شکل پیچ طراحی شده و به راحتی در استخوان قرار میگیرند. این طراحی باعث میشود که ایمپلنت در جای خود ثابت بماند.
ایمپلنتهای زیر سینوسی:
این ایمپلنتها برای بیمارانی که دارای کاهش حجم استخوان در ناحیه سینوسهای فکی هستند، طراحی شدهاند.
ایمپلنتهای دندانی موقت:
این ایمپلنتها میتوانند در فاز درمان موقت استفاده شوند تا به بهبود زیبایی و عملکرد دندان کمک کنند.
با توجه به شرایط بیمار و نیازهای خاص وی، دندانپزشک نوع مناسب فیکسچر ایمپلنت را انتخاب میکند.
کاربرد فیکسچر ایمپلنت دندان
فیکسچر نقش مهمی در موفقیت ایمپلنت دندان ایفا میکند. این قطعه بهعنوان پایهای محکم برای نگهداری تاج دندان عمل میکند و وظیفه تحمل نیروهای ناشی از جویدن و گاز زدن را بر عهده دارد. کاربردهای فیکسچر شامل موارد زیر میشود:
جایگزینی دندانهای از دست رفته:
با استفاده از فیکسچر، دندانهای از دست رفته بدون آسیب به دندانهای مجاور بازسازی میشوند.
پیشگیری از تحلیل استخوان فک:
وقتی دندان طبیعی از دست میرود، استخوان فک بدون تحریک تحلیل میرود؛ اما با قرار دادن فیکسچر، استخوان فک همچنان تحریک میشود و تحلیل نمیرود.
افزایش زیبایی لبخند:
ایمپلنتهایی که بر پایه فیکسچر نصب میشوند، ظاهر طبیعی و زیبایی دارند و اعتماد به نفس بیمار را باز میگردانند.
مراحل کاشت فیکسچر ایمپلنت دندان
برای کاشت فیکسچر، چندین مرحله طی میشود:
۱. ارزیابی و برنامهریزی
در این مرحله، دندانپزشک وضعیت استخوان فک و سلامت دهان بیمار را بررسی میکند. اگر استخوان فک به اندازه کافی برای قرار دادن فیکسچر قوی نباشد، ممکن است نیاز به پیوند استخوان داشته باشید.
۲. جراحی کاشت فیکسچر
فیکسچر طییک جراحی کوچک در استخوان فک قرار داده میشود. این جراحی معمولاً با بیحسی موضعی انجام میشود و مدت زمان کوتاهی دارد. بعد از جراحی، به مدت چند ماه (بین۳ تا ۶ ماه) زمان لازم است تا فیکسچر به خوبی با استخوان فک ادغام شود.
۳. نصب اباتمنت و تاج دندان
پس از ادغام موفقیتآمیز فیکسچر با استخوان، قطعهای به نام اباتمنت روی فیکسچر نصب میشود و در نهایت، تاج دندان روی اباتمنت قرار میگیرد.
مزایای فیکسچر ایمپلنت دندان
فیکسچر ایمپلنت مزایای زیادی دارد که آن را به یک انتخاب برتر برای جایگزینی دندانهای از دست رفته تبدیل کرده است:
طول عمر بالا:
با مراقبت مناسب، فیکسچر ایمپلنت میتواند تا پایان عمر بیمار دوام بیاورد.
ظاهر طبیعی:
دندانهایی که بر روی فیکسچر نصب میشوند، بسیار طبیعی به نظر میرسند و با دندانهای طبیعی بیمار همخوانی دارند.
ثبات و استحکام بالا:
فیکسچر به دلیل ادغام با استخوان فک، به دندان مصنوعی ثبات و استحکام بالایی میبخشد.
حفظ سلامت دندانهای مجاور:
در این روش، برخلاف بریج دندانی، نیازی به تراشیدن دندانهای مجاور نیست.
جلوگیری از تحلیل استخوان:
فیکسچر باعث تحریک استخوان فک شده و مانع از تحلیل آن پس از از دست دادن دندان میشود.
نحوه مراقبت از فیکسچر ایمپلنت دندان
برای افزایش طول عمر و جلوگیری از عفونت یا مشکلات احتمالی، رعایت مراقبتهای بهداشتی دهان و دندان پس از کاشت فیکسچر ضروری است:
۱. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن
استفاده از مسواک و نخ دندان مخصوص ایمپلنت کمک میکند تا ناحیه اطراف فیکسچر تمیز نگه داشته شود. بهتر است از خمیر دندانهای غیر ساینده استفاده کنید تا به تاج یا فیکسچر آسیب نرساند.
۲. مراجعه منظم به دندانپزشک
مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی وضعیت ایمپلنت و فیکسچر ضروری است. دندانپزشک وضعیت لثه و استخوان اطراف فیکسچر را بررسی کرده و هرگونه مشکل احتمالی را پیش از وخیم شدن تشخیص میدهد.
۳. پرهیز از غذاهای سخت و چسبناک
در هفتههای ابتدایی پس از جراحی، بهتر است از غذاهای سخت و چسبناک که ممکن است فشار زیادی به ایمپلنت وارد کنند، خودداری کنید.
۴. جلوگیری از عادات مضر
عادتهای مضر مانند دندانقروچه و استفاده از دندان بهعنوان ابزار برای باز کردن اشیا میتواند به فیکسچر و ایمپلنت آسیب برساند. همچنین، ترک سیگار و دخانیات برای بهبود سریعتر و جلوگیری از عفونت ضروری است.
عوارض و مشکلات احتمالی فیکسچر ایمپلنت
با وجود اینکه ایمپلنت دندان یکی از موفقترین روشهای دندانپزشکی است، در برخی موارد ممکن است مشکلاتی پیش بیاید:
عفونت:
در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، ناحیه اطراف فیکسچر ممکن است عفونت کند.
ادغام ناموفق با استخوان:
در برخی موارد، فیکسچر به درستی با استخوان فک ادغام نمیشود و نیاز به تکرار جراحی خواهد بود.
لق شدن ایمپلنت:
در صورتی که فیکسچر به خوبی در استخوان قرار نگیردیا فشار بیش از حد به آن وارد شود، ایمپلنت لق خواهد شد.
فیکسچر ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب نیست ؟
افراد با بیماریهای شدید سیستمیک:
افرادی که بیماریهای مزمن مانند دیابت کنترل نشده، نقص سیستم ایمنی یا بیماریهای قلبی-عروقی دارند.
شیمیدرمانی یا پرتو درمانی:
بیمارانی که تحت درمانهای شیمیایی یا پرتویی قرار دارند، ممکن است نتوانند ایمپلنت را تحمل کنند.
عفونتهای فعال:
وجود عفونت در ناحیه دهان یا دیگر نواحی ممکن است باعث عدم موفقیت ایمپلنت شود.
دندانهای غیر بهداشتی:
افرادی که بهداشت دهان و دندان را رعایت نمیکنند و دچار بیماریهای لثه هستند.
پرستاران یا افرادی که نگران تغییرات هورمونی هستند:
تغییرات هورمونی میتواند بر روی ثبات ایمپلنت تأثیر بگذارد.
سابقه عادات ناسالم:
افرادی که سیگار میکشند یا مشروبات الکلی مصرف میکنند ممکن است در معرض خطر شکست ایمپلنت باشند.
عدم استخوان کافی:
افرادی که در ناحیهای که قرار است ایمپلنت قرار گیرد، استخوان کافی ندارن
فیکسچر ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب است ؟
افراد بدون عفونت دهانی:
افرادی که بهداشت دهان و دندان را رعایت میکنند.
افراد با سلامت عمومی خوب:
کسانی که بیماریهای مزمن کنترلشده دارند و از وضعیت سلامتی خوبی برخوردارند.
افراد با استخوان کافی:
افرادی که در ناحیه قرار گرفتن ایمپلنت استخوان کافی دارند یا میتوانند از پیوند استخوان استفاده کنند.
افراد با آگاهی از مراحل درمان:
کسانی که از مراحل درمان و مراقبتهای بعد از آن آگاهی دارند و خود را به انجام آن متعهد کنند.
مشاوره با دندانپزشک متخصص و معاینه دقیق میتواند به تعیین مناسب بودن ایمپلنت برای هر فرد کمک کند.
نتیجهگیری
فیکسچر ایمپلنت دندان یکی از اجزای کلیدی ایمپلنت است که به عنوان ریشه مصنوعی دندان عمل میکند و نقش حیاتی در موفقیت ایمپلنت دارد. با رعایت مراقبتهای بهداشتی و مراجعه منظم به دندانپزشک، این روش میتواندیک راه حل دائمی و موثر برای جایگزینی دندانهای از دست رفته باشد. دکتر شیبانی نیا با تجربه بالا در زمینه کاشت ایمپلنت و استفاده از تجهیزات مدرن، بهترین خدمات را برای بیماران خود ارائه میدهد.
بدون نظر