انحراف فک پایین یکی از مشکلات دندانی فکی است. این اختلال با بروز مشکلاتی در چهره افراد و همچنین عملکرد دهان و دندان همراه است و باید به موقع درمان شود؛ زیرا در غیر این صورت با عوارض آزاردهنده همراه خواهد بود. امروزه درمان انحراف فک پایین با ارتودنسی ثابت یا متحرک، جراحی یا روشهای دیگر برای رفع این اختلال استفاده می‌شود که پس از بررسی شرایط بیمار، بهترین روش درمان توسط متخصص توصیه می‌گردد. ما در این مقاله علاوه بر پاسخ به سؤالات و ابهامات شما سایر اطلاعات لازم را درباره انحراف فک پایین گردآوری نموده‌ایم پس با ما همراه باشید.
علت انحراف یا کج شدن فک پایین
در حقیقت عملکرد صحیح فک با هماهنگی بافت‌های تشکیل‌دهنده آن مانند تاندون‌ها، استخوان‌ها و ماهیچه‌ها ممکن می‌شود. فک در صورت عدم هماهنگی و یا آسیب‌دیدگی هر یک از موارد ذکر شده ممکن است دچار انحراف شود. انحراف یا کج شدن فک پایین ممکن است به صورت مادرزادی رخ دهد و یا بر اثر عوامل محیطی ایجاد گردد. از دیگر علل آن می‌توان موارد زیر را نام برد.
- آسیب‌دیدگی فک: تصادف، افتادن، آسیب‌های ورزشی و … گاه منجر به شکستگی و دررفتگی فک می‌شوند که با عدم ترمیم آن موجب انحراف خواهند شد.
- ضعیف بودن عضلات صورت
- اختلال بایت
- اختلال همی مندیبولار هایپرتروپی: به حالتی که در آن مفصل گیجگاهی فکی در یک سمت بیشتر از سمت دیگر رشد می‌کند اختلال همی مندیبولار هایپرتروپی می‌گویند.
- اختلال مادرزادی
- کجی و نامرتبی دندان‌ها: گاه کجی و نامرتبی دندان‌ها در ایجاد انحراف فک پایین نقش دارند. در این زمان درمان انحراف فک پایین با ارتودنسی انجام می‌شود.
علائم انحراف فک
انحراف فک پایین عارضه‌ای است که در نهایت موجب می‌شود که فرد برای قرار دادن و منطبق کردن دندان‌های بالا و پایین بر روی هم فک خود را کج نماید. این اختلال اسکلتی منجر به ایجاد مشکلاتی در عمل جویدن غذا و همچنین گفتار می‌شود که از علائم آن می‌توان به قرینه نبودن دو فک اشاره کرد.
کج شدن فک پایین نشانه چیست؟
همان گونه که در مطلب اشاره کردیم کج شدن فک پائین گاه نشان‌دهنده آسیب‌دیدگی فک است؛ یعنی آسیب‌دیدگی فک پایین با محدود کردن دامنه حرکت آن، فک را از حالت طبیعی خارج کرده در نتیجه عملکرد آن با مشکل مواجه می‌شود. گاه این اختلال از ضعیف بودن عضلات صورت، اختلال بایت یا اختلال همی مندیلار هایپرتروفی خبر می‌دهد.
مطالعه کنید: ارتودنسی فانکشنال
درمان خانگی انحراف فک
افراد همیشه قادر به پاسخگویی هزینه‌های درمان انحراف فک پایین با ارتودنسی نیستند. در این زمان درمان‌های خانگی تا حدودی این مشکل را می‌پوشانند. آرایش از جمله درمان خانگی انحراف فک پایین است.
آرایش: بسیاری از افراد برای رسیدن به ظاهری متعادل از لوازم آرایشی استفاده می‌کنند. تکنیک‌های آرایشی مانند کانتورینگ و برجسته‌سازی با کاهش انحراف فک، چهره را به صورت متقارن‌تر نشان می‌دهند. اما توجه کنید که این درمان موقتی است و در نهایت موجب رفع مشکل اساسی فرد نخواهد شد.
درمان انحراف فک با کامپوزیت
کجی و نامرتبی دندان‌ها در ایجاد انحراف فک مؤثر هستند. کامپوزیت یک روش درمانی برای طرح لبخند دندان‌ها است اما این روش در رفع نقایصی چون کجی دندان‌ها نیز نقش مؤثری ایفا می‌کند. بیمارانی که به انحراف فک پایین خفیف مبتلا هستند می‌توانند با بهره‌گیری از این روش انحراف فک پایین خود را تا حدودی بهبود بخشند.
درمان انحراف فک با ورزش
امروزه برخی از افراد ادعا می‌کنند که اختلال انحراف فک پایین با برخی از ورزش‌های صورت ممکن است رفع شود و به ایجاد چهره متقارن‌تر کمک کند. با این حال در این زمینه هیچ تحقیق بالینی صورت نگرفته است. البته شاید تفکر مدعیان این باشد که ورزش می‌تواند در درمان انحراف فک پایین به علت ضعف عضلات صورت مؤثر باشد. برای اثبات این مورد نیز باید تحقیقات بیشتری توسط متخصصان این حوزه صورت گیرد.
درمان انحراف فک با ارتودنسی
درمان ارتودنسی تنها برای زیبایی دندان‌ها توصیه نمی‌شود. افراد با انجام ارتودنسی می‌توانند اهدافی نظیر زیبایی صورت، زیبایی دندان‌ها، عملکرد صحیح دندان‌ها، افزایش بهداشت دهان و دندان را تحقق بخشند. در حال حاضر درمان انحراف فک پایین با ارتودنسی بیشتر از دیگر روشهای درمانی برای این اختلال استفاده می‌شود. با این وجود درمان ارتودنسی در برخی موارد برای رفع انحراف فک پایین چاره‌ساز نیست.
مطالعه کنید: پلاک شفاف ارتودنسی
درمان انحراف فک بدون جراحی
تشخیص اختلال انحراف فک پایین در کودکی و اقدام برای درمان آن در همان سنین موجب می‌شود تا با ارتودنسی مشکل صورت به کلی رفع شود و نیازی به جراحی احساس نگردد. اما در صورتی که افراد درمان را به سن بالاتر به خصوص بعد از بلوغ موکول کنند درمان بایستی همراه با جراحی انجام شود.
جراحی انحراف فک
گاهی برای درمان اختلال انحراف فک پایین از جراحی فک استفاده می‌کنند. زمانی متخصصان، جراحی انحراف فک را توصیه می‌کنند که سن فرد به گونه‌ای باشد که امکان رشد و اصلاح ساختارهای دندانی و فکی در بیمار دیده نشود و یا مشکل به قدری حاد است که درمان آن با ارتودنسی طولانی‌مدت و ناممکن به نظر می‌رسد به همین دلیل بر مبنا نظر دندان‌پزشک جراحی انحراف فک پایین صورت می‌گیرد.
سخن آخر
در زمانی زندگی می‌کنیم که زیبایی صورت بیش از هر چیز در ایجاد اعتمادبه‌نفس و ارتباطات اجتماعی نقش ایفا می‌کند. اختلال انحراف فک پایین بنا به هر دلیلی که باشد علاوه بر زیبایی جویدن غذا، خنده، گفتار و … فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین اهمیت درمان این اختلال قابل چشم‌پوشی نیست. در صورتی که انحراف فک پایین در سنین پایین تشخیص داده شود درمان انحراف فک پایین با ارتودنسی توصیه می‌شود. اما گاهی به دلیل افزایش سن و حاد بودن مشکل این درمان قابل انجام نیست. درست است که همواره بسیاری از ما از درمان جراحی می‌ترسیم اما این درمان اگر توسط افراد حاذق و باتجربه صورت بگیرد می‌تواند مؤثرترین و بهترین درمان باشد. کلینیک دکتر احمد شیبانی نیا، متخصص ارتودنسی در تهران، آماده خدمت‌رسانی به شما عزیزان در زمینه‌های گوناگون نظیر اختلال انحراف فک پایین است. برای آگاهی از نحوه ارتباط و رزرو وقت کافی است با ما تماس بگیرید.
مطالب بیشتر:
بدون نظر