ارتودنسی فانکشنال + پاسخ به سوالات رایج بیماران

آیا کودک شما دندان‌های نامنظمی دارد؟ برای آینده او نگران هستید؟ با توجه به تشخیص مشکل دندان‌ها توسط متخصص ارتودنسی، نوع و روند درمان در هر شخصی مشخص می‌شود، برخی از مشکلات به دلیل نامنظمی دندان‌ها به وجود آمده‌اند، که نیاز به ارتودنسی سنتی و معمولی که در بیشتر افراد دیده‌اید وجود دارد ولی برخی ناشی از ناهنجاری‌های رشدی در فک پایین یا بالا است که دلیل آن کمبود رشد است، یعنی یکی از فک‌ها رشد درستی نداشته یا کندتر رشد کرده‌اند. درمان این نوع مشکلات با استفاده از ارتودنسی فانکشنال یا دستگاه‌های هدایت رشد فک‌ها انجام می شود. در ادامه مطلب به بررسی دستگاه‌های فانکشنال ثابت و متحرک می‌پردازیم تا با داشتن اطلاعات کافی در این زمینه بهترین تصمیم را گرفته و روند درمانی کودک خود را آغاز کنید.

ارتودنسی فانکشنال چیست؟

ارتودنسی که در آن از دستگاه‌های متحرک و ثابت استفاده می‌شود، ارتودنسی فانکشنال می‌گویند.‌ از این نوع ارتودنسی برای اصلاح و درمان ناهنجاری‌های کلاس دو و سه اسکلتی-فکی در افراد، به خصوص ارتودنسی کودکان استفاده می‌‌شود. در صورتی که فک پایین عقب‌تر از فک بالا باشد، به آن ناهنجاری کلاس ۲ گفته می‌‌شود، افرادی که این ناهنجاری را دارند، با دیدن آن‌ها متوجه خواهید شد که فک پایین، عقب‌تر از فک بالا است. در مقابل در صورتی که عکس این قضیه باشد یعنی فک بالا عقب‌تر از فک پایین باشد، به آن ناهنجاری کلاس ۳ می‌گویند. این مشکلات همگی به کمک دستگاه‌های ارتودنسی فانکشنال که به دو صورت متحرک و ثابت هستند قابل درمان بوده و مشکلاتی از قبیل جویدن، گفتاری، زیبایی و ظاهری با هماهنگ شدن فک‌ها بهبود می‌یابند.

عملکرد این دستگاه‌ها طوری است که باعث تغییر در عضلات فک شده تا تغییرات رشدی را ایجاد کند، به عبارت دیگر با این نوع ارتودنسی، با تحریک فک، رشد آن و رسیدن به حالت نرمال انجام می شود.

انواع دستگاه فانکشنال ارتودنسی

دستگاه‌های فانکشنال ارتودنسی به دو دسته متحرک و ثابت دسته‌بندی می‌شوند. استفاده از هر کدام از انواع این دستگاه‌ها به وضعیت بیمار و تشخیص متخصص ارتودنسی بستگی دارد. فانکشنال ثابت دارای اجزایی است که روی قوس‌های دهانی ثابت می‌شوند ولی دستگاه فانکشنال متحرک که نسبت به نوع ثابت آن رواج بیشتری دارد، توسط خود بیمار در دهان نصب شده و از جنس پلاستیک می‌باشد. در ادامه انواع ‌دستگاه‌های فانکشنال دندان را بیان می‌کنیم:

ارتودنسی فانکشنال ثابت

همان طور که گفته شد در این نوع ارتودنسی اجزا روی قوس‌های دهانی ثابت می‌شوند و قابل برداشتن و جا به جایی نیستند. دستگاه‌های ارتودنسی ثابت فانکشنال شامل موارد زیر است:

• دستگاه هربست

این دستگاه یکی از انواع دستگاه‌های ارتودنسی فانکشنال ثابت بوده و برای درمان اوربایت شدید که باعث عدم رشد فک پایین در بیمار می شود، توسط متخصص ارتودنسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. امکان حرکت دادن دستگاه توسط بیمار وجود ندارد و به صورت ثابت روی قوس داخلی دهان قرار خواهد گرفت.

• دستگاه MARA

این دستگاه نوع جدیدتر فانکشنال ثابت است و برای ناهنجاری‌های کلاس ۲ و عدم رشد کافی فک پایین مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه به اولین دندان مولر متصل شده و با توجه به ثابت بودن آن و استفاده مداوم در درون دهان، میزان موفقیت درمان بالایی دارد.

ارتودنسی فانکشنال متحرک

در این نوع ارتودنسی دستگاه‌های فانکشنال توسط خود بیمار گذاشته و برداشته می‌شوند و همین موضوع باعث شده است مورد علاقه بسیاری از افراد قرار بگیرد. انواع دستگاه‌های ارتودنسی متحرک فانکشنال شامل موارد زیر می‌باشد:

• دستگاه فانکشنال بایونیتور

دستگاه بایونیتور یک دستگاه ارتودنسی فانکشنال متحرک است که باعث اصلاح اوربایت می‌شود. عملکرد آن طوری است که باعث افزایش رشد فک پایین شده و به همین ترتیب مشکل اوربایت فک را رفع می‌کند.

• دستگاه فانکشنال اکتیویتور

این دستگاه در ارتودنسی متحرک فانکشنال، باعث هماهنگی فک پایین و بالا در افراد دارای این ناهنجاری می‌شود. دستگاه اکتیویتور در مدل‌های مختلفی همچون اکتیویتور V، اکتیویتور H، کینتور و … وجود دارد.

انجام ارتودنسی نامرئی در مطب دکتر شیبانی نیا، فلوشیپ فوق تخصصی ارتودنسی- جراحی

• دستگاه فانکشنال فرانکل

فرانکل یکی از دستگاه‌های ارتودنسی متحرک برای درمان ناهنجاری‌های فک است. این دستگاه با تحریک رشد فک پایین و محدود کردن نیروهای عضلانی نامناسب، برای دندان‌های دائمی فضای خالی ایجاد می‌کند. نحوه کار دستگاه فرانکل در ارتودنسی فانکشنال متحرک با سایر دستگاه‌ها مانند بایوناتور و اکتیویتور متفاوت بوده و دارای مدل‌های متفاوتی است که هر کدام برای ناهنجاری خاصی کاربرد دارد.

1. فرانکل ۱: برای اصلاح مال اکلوژن کلاس یک و دو استفاده می‌شود.
2. فرانکل ۲: برای درمان مال اکلوژن کلاس دو و گروه‌های یک و دو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3. فرانکل ۳: برای درمان مال اکلوژن کلاس سه استفاده می‌شود.
4. فرانکل ۴: برای درمان ناهنجاری اوربایت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
5. فرانکل ۵: برای افرادی که در زاویه فک بالا و پایین خود دارای مشکلاتی هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• دستگاه فانکشنال تویین بلاک

یکی از پرکاربردترین انواع ارتودنسی فانکشنال تویین بلاک است. مزیت این دستگاه، سازگاری بهتر و امکان تکلم راحت‌تر بوده و این دستگاه از دو قسمت که با زاویه هفتاد درجه نسبت به هم قرار گرفته‌اند، تشکیل شده است. تویین بلاک‌ها معمولا برای درمان رشد ناکافی فک پایین استفاده می شوند و به دلیل آن که در صحبت کردن و هنگام خوردن اختلال ایجاد نمی‌کنند، استفاده از آن‌ها بسیار برای بیمار راحت است. در صورت ترکیب تویین بلاک با کش ارتودنسی درمان دیپ بایت بسیار موثر خواهد بود.

ارتودنسی فانکشنال برای بزرگسالان کاربرد دارد؟

به پاسخ این سوال در قالب ویس زیر گوش کنید:

پلاک فانکشنال ارتودنسی

پلاک فانکشنال یک وسیله غیر ثابت و متحرک است و زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که فک پایین بیمار عقب بوده یا فک بالا بیمار جلو باشد، به عبارتی برای رشد بیشتر فک پایین مورد استفاده قرار می‌گیرد. این وسیله باعث اصلاح موقعیت فک‌ها در سن رشد می‌شود. در هنگام استفاده از پلاک ارتودنسی فانکشنال صحبت کردن برای بیمار کمی سخت خواهد شد.

مزایای استفاده از دستگاه فانکشنال

• این روش درمانی در سنین پایین (زیر 8 سال) می تواند آغاز شود.
• کشیدن دندان به ندرت در این درمان انجام می شود.
• دستگاههای فانکشنال براحتی تمیز می شوند و نگهداری از آنها آسان است.
• موجب کاهش اختلالات مفصلی گیجگاهی می شود.

معایب استفاده از دستگاه فانکشنال

• به مراقبت بیشتر و بهداشت دهان و دندان مضاعف نیاز دارد.
• همکاری بیشتر بیمار با ارتودنتیست را می طلبد.

هزینه یا قیمت ارتودنسی فانکشنال 1401

هزینه فانکشنال دندان ثابت و متحرک مانند مابقی درمان‌های ارتودنسی به عوامل مختلفی بستگی دارد که به شرح زیر هستند:

1. وضعیت بیمار: با توجه به شدت مشکل بیمار، نوع و طول درمان، نوع دستگاه مورد نیاز و درمان تک فک یا دو فک، قیمت ارتودنسی فانکشنال متغیر است.
2. محیط درمانی: کلینیک دندانپزشکی یا مطب شخصی روی مقدار هزینه تاثیرگذار است.
3. متخصص: مدرک تخصصی، سابقه و درجه علمی پزشک روی میزان هزینه درمان تاثیر دارد.

با وجود این عوامل، در صورت تماس با مطب می توانید رزرو نوبت انجام دهید و پس از معاینه حضوری قیمت دستگاه فانکشنال و هزینه ارتودنسی را جویا شوید.

سوالات رایج ارتودنسی فانکشنال

• آیا ارتودنسی فانکشنال درد دارد؟

در ابتدای استفاده از دستگاههای ارتودنسی فانکشنال، کمی درد طبیعی است. پس از مدتی فرد به وجود آن عادت می کند و درد رفع می شود.

• چگونه دستگاههای فانکشنال را تمیز کنیم؟

بهترین و ساده ترین راه، همان استفاده از مسواک و خمیردندان طی روز است. روزی سه مرتبه، بعد از هر وعده غذا، کاملا مواد غذایی باقی مانده را از روی دستگاهها پاک کنید.

• تفاوت ارتودنسی فانکشنال با ارتودنسی معمولی در چیست؟

ارتودنسی معمولی، دندانهای را حرکت می دهد و به رفع مشکلاتی مانند شلوغی دندانها می پردازد. در حالیکه ارتودنسی فانکشنال به رفع مشکلات ارتوپدی پرداخته و با استخوان فک سر و کار دارد. ارتودنسی فانکشنال در سنین کودکی که هنوز فک بیمار به صورت کامل رشد نکرده، کاربرد دارد.

• نحوه غذا خوردن با دستگاههای فانکشنال چگونه است؟

هنگام داشتن دستگاه فانکشنال ثابت از غذاهای سفت و چسبناک خودداری کنید. و افرادی که دستگاه فانکشنال متحرک دارند با وجود آن فقط مایعات بخورند و هنگام خوردن غذا باید آن را دربیاورند.

• مدت زمان درمان ارتودنسی فانکشنال چقدر است؟

مدت درمان برای اصلاح موقعیت فکها، بسته به شدت ناهنجاری و عوامل دیگر، بین 6 ماه تا یک سال است. بعد از آن در صورت نامرتب بودن دندانها، ارتودنسی ثابت برای بیمار انجام می شود.

• روش جایگزین برای دستگاههای فانکشنال ارتودنسی چیست؟

 

سخن آخر

اگر کودکتان علاوه بر کج بودن دندان‌ها، مشکلات فکی و نامتوازن بودن را دارد، زمان آن رسیده است هر چه زودتر به یک متخصص ارتودنسی خوب مراجعه نمایید تا طبق تشخیص متخصص به کمک دستگاه‌های ارتودنسی فانکشنال مشکل دندان‌ها و فک کودک عزیز شما رفع گردد. بهترین زمان برای این نوع ارتودنسی چه به وسیله دستگاه ثابت چه متحرک سنین ۱۰ تا ۱۴ سالگی است. با توجه به مطالب ارائه شده در وب سایت دکتر احمد شیبانی نیا در حال حاضر به خوبی می‌توانید در زمان درست اقدام صحیح را انجام دهید. از این که در این مطلب همراه ما بودید بسیار سپاسگزاریم. در صورت داشتن هر گونه سوالی می‌توانید با شماره‌های مطب تماس حاصل نمایید. همچنین اگر تجربه‌ای در خصوص استفاده از این نوع ارتودنسی دارید در قسمت نظرات با ما و دوستان خود در میان بگذارید. 

سعی کردیم که به سوالات پیرامون ارتودنسی فانکشنال به صورت کامل پاسخ دهیم. متشکریم که تا پایان این مقاله از وبسایت دکتر احمد شیبانی نیا، متخصص ارتودنسی در تهران ، با ما همراه بودید.