اپن بایت دندان چیست + انواع و روش های درمان

مقدمه

دندان بخش مهمی از زیبایی و سلامت انسان است و اصلاح فرم یا رنگ آن باعث افزایش اعتماد به نفس می‌شود، گاهی ایجاد مشکل در دندان، مخاطراتی برای سایر بخش‌های بدن ایجاد می‌کند. اپن بایت ناهنجاری در فک، دهان و دندان است که ژنتیکی بوده و یا از عادت‌های غلط در دوران نوزادی و کودکی نشات گرفته است. اما امروزه با پیشرفت علم، تشخیص به موقع، اصلاح رفتار و درمان آن در کودکان و یا بزرگسالان خطرات ناشی از بیماری‌های دهان و دندان کاهش یافته است. سلامت دندان‌ از اهمیت بالایی برخوردار است و مورد توجه بسیاری از افراد جامعه قرار دارد. در ادامه این مطلب از وب سایت دکتر احمد شیبانی نیا در خصوص این ناهنجاری فک و دهان، انواع اپن بایت و روشهای درمان آن توضیح بیشتری خواهیم داد.

اپن بایت دندان چیست؟

اپن بایت یک ناهنجاری در فک و دهان است و زمانی استفاده می‌شود که دندان‌های بالا و پایین هنگام قرار گرفتن روی هم تراز نیستند یا به عبارتی در هم قفل نمی‌شوند و نوعی  مال اکلوژن است که در دندانپزشکی درمان دشواری به حساب می‌آید، در حالت عادی فک بالا، فک پایین را می‌پوشاند و همیشه جلوتر از  فک پایین (2  یا 3 میل ) است که در اپن بایت بین دندان‌های بالا و پایین در قسمت جلوی دهان فاصله، بیشتر از حد معمول است و زمانی که فرد دهان  خود را می‌بندد باز هم احساس می‌شود که دهان فرد هنوز باز است. این عارضه سبب اختلال در تکلم از جمله نوک زبانی صحبت کردن می‌شود.

انجام ارتودنسی فانکشنال توسط دکتر شیبانی نیا، فلوشیپ فوق تخصصی ارتودنسی- جراحی

انواع اپن بایت

به طور کلی این ناهنجاری در دهان و فک به سه دسته تقسیم می‌شود:

• اپن بایت قدامی

در این اپن بایت دندان‌های جلوی فک بالا و پایین به صورت درست روی هم قرار نمی‌گیرند و دندان‌های بالا همپوشانی ندارند و بین آن‌ها فاصله است، که می‌تواند شامل تمام دندان‌ها و یا بعضی از آن‌ها شود. این نوع ناهنجاری بیشتر به علت درازی صورت و رشد بیش از حد استخوان فک، استفاده بیش از حد پستانک، بیرون آوردن زبان و … رخ می‌دهد.

• اپن بایت خلفی

در این حالت فک به صورت کامل بسته می‌شود، اما ردیف دندان‌های آخر به درستی در هم قفل نمی‌شوند و روی هم قرار نمی‌گیرند.

• اپن بایت ناقص

در زمان بسته بودن دهان دندان‌های فک پایین دندان‌های فوقانی یا قسمت‌های نرم درون دهان را لمس نمی‌کند.

اپن بایت شدید

 در اپن بایت شدید، فک به صورت کامل بسته نمی‌شود و همیشه باز است و باعث ایجاد مشکل در تکلم، نفس کشیدن، غذا خوردن می‌شود و مینای دندان ساییده شده و باعث پوسیدگی در دندان می‌شود و گاهی در ظاهر فرد نیز تغییر ایجاد می‌کند که در این حالت درمان فقط از طریق عمل جراحی که ارتوسرجری نام دارد که ترکیبی از ارتودنسی و جراحی است به صورت دائم مشکل را برطرف خواهد کرد. روش‌های دیگر در این نوع درمان نتیجه ای حاصل نمی‌کند.

درمان اپن بایت با ارتودنسی

در شرایطی که ناهنجاری اپن بایت خیلی شدید نباشد، و مشکل فقط مربوط به دندانها باشد، ارتودنسی بهترین روش درمان است. ولی اگر فرد به اپن بایت استخوانی دچار باشد، ترکیبی از ارتودنسی و جراحی نیاز خواهد بود.

درمان خانگی اپن بایت

درمان این نوع ناهنجاری دهان و فک تا قبل از تکمیل رشد دندان‌ها و فک کار راحتی است و می‌توان به صورت خانگی از بروز این مشکل جلوگیری کرد، مثلا: نوزادان میل غریزی به مکیدن انگشت‌های خود و یا پستانک دارند که باید بعد از3 یا 4 سالگی آن‌ها را از این کار باز داشت و اگر تا این سن مانع این عادات نشویم مشکل خود به خود رفع نمی‌شود و یا بعضی کودکان عادت دارند که زبان خود را پشت دندان‌هایشان فشار دهند و باید قبل از بروز مشکل این عادت را در آن‌ها اصلاح کرد تا لازم نباشد که اقدامات درمانی مثل:جراحی، ارتودنسی و بریس دندان انجام گیرد.

درمان اپن بایت بدون جراحی

در دوران کودکی به علت انعطاف‌پذیری بیشتر استخوان فک و در حال رشد بودن آن درمان در این دوره معمولا بدون عمل جراحی انجام می‌شود. این مشکل در کودکانی که هنوز به صورت کلی دندان‌های شیری آن‌ها نیوفتاده، در این دوره با دور کردن آن‌ها از برخی عادات مثل  مکیدن انگشت یا خوردن پستانک این عارضه بر طرف می‌شود. در دورانی که دندان ‌های دائمی به صورت کلی رشد نکرده اصلاح رفتارهای غلط مثل ترک عادت فشار دادن زبان پشت دندان‌ها  بهترین اقدام است. اگر دندان‌های دائمی هم دارای اپن بایت باشند از روش ارتودنسی یا بریس و در کنار آن‌ها اصلاح رفتار هم در درمان این عارضه موثر است. این روش با استفاده از ارتودنسی‌ ثابت و متحرک در سنین 8 الی 14 سالگی برای رسیدن به نتیجه مطلوب‌ترانجام می‌شود.

درمان اپن بایت با کامپوزیت

ونیرها نوعی پوشش نازک سرامیکی یا کامپوزیتی هستند که برای قرار دادن آن روی دندان باید بخشی از دندان تراشیده شود، در مواقعی که میزان اپن بایت خفیف باشد با تایید دندانپزشک می‌توان با استفاده از لمینت یا کامپوزیت طول دندان را افزایش داد و مشکل بایت را بپوشانیم، اما این خودش ممکن است باعث بروز مشکلات بیشتری شود مثلا: اندازه دندان‌ها را از حالت طبیعی خارج می‌کند و آن را بزرگ‌تر نشان می‌دهد یا باعث تشدید این ناهنجاری شود. اما زمانی که این عارضه اسکلتی و شدید است نمی‌توانیم از ونیرها استفاده کنیم و نباید فقط آن را به صورت زیبایی اصلاح کرد، بلکه باید حتما آن را درمان کرد تا باعث بروز مشکلات جدی‌تر نشود.

سخن آخر

دندان‌های سالم سلامتی شما را تضمین می‌کنند. ترتیب چینش دندان‌ها اگر از حالت نرمال خودش خارج شود سلامتی، زیبایی و آرامش شما را به خطر می‌اندازد. پس لازم است که از کودکی به دندان‌های فرزندانمان و خودمان بیشتر توجه کنیم و با بروز مشکل حتما به دندانپزشکی مراجعه کنیم تا هم از مشکلات آینده جلوگیری شود و هم از سلامت دندان‌هایمان مطمئن شویم. درمان به موقع این نوع عارضه  باعث کاهش هزینه‌های درمانی می‌شود. در این مطلب از وب سایت دکتر احمد شیبانی نیا؛ متخصص ارتودنسی در تهران، شما را با اپن بایت و روش‌های درمانی آن آشنا کردیم.